Stres Yapan Düşünce Biçimleri
Ya hep ya hiç: Her şeyi siyah-beyaz olarak görme, en ufak bir hatada kendini tümden başarısız addetme (sigarayı 6 ay bıraktıktan sonra bir tane içtiğinde asla bırakamayacağını düşünme gibi).
Genelleme: Bir olumsuzluğu bütün hayata yansıtma (markette en yavaş ilerleyen kasada durduğunda her zaman yanlış sırayı seçtiğini düşünme, işte terfiyi başkası aldığında işinde asla ilerleyemeyeceğini düşünme gibi).
Kötüye yorma: Olumlu her şeyi süzerek olumsuza odaklanma (doğum günü partisinde eğlenirken bir arkadaşı kilo alıp almadığını sorduğunda bütün akşam üzülme, patronu daha güler yüzlü olabileceğini söylediğinde ilk fırsatta işine son verileceğini düşünme gibi).
Pozitif olanı kabullenmeme: Bir övgü aldığında görmezden gelme ya da önemsememe (‘kim olsa yapardı’ ya da ‘kibar görünmek için söylüyor’ tarzı düşünme, bunu alçakgönüllü olma adına yaptığını düşünse de bir süre sonra olumlu şeyleri görmemeye, fark etmemeye başlar).
Hemen sonuca varma: olacakları önceden tahmin etmeye çalışma, karşıdakinin ne düşündüğü hakkında varsayımlarda bulunma (bir işe başlamadan kötü sonuçlanacağını ve başarısız olacağını düşünme gibi).
Abartma: Yolunda gitmeyen bir olayı büyütme (kızının düğününde yağmur yağdığında her şeyin aksayacağını düşünme ve mutluluk yerine endişe hissetme, yeni aldığıo arabada ufak bir arıza söz konusu olduğubnda bütün servisi alarma geçirme gibi).
Azımsama: İyi giden bir olayı küçümseme (iyi piyano çaldığını söyleyen bir arkadaşına bunu çok yetenek gerektiren bir şey olmadığını belirtme gibi).
Duygusal düşünme: O anki duygularına göre kendi kimliğini, değerini belirleme (sinirli bir anında eşine hiçbir işi tam yapamadığını söyleme gibi).
Kişiselleştirme: Her şeyin kendi hatası olduğunu düşünme, her olaydan kendini sorumlu tutma (çocuğunuz okuldaki basketbol maçında başarı gösteremediğinde kendinizi onunla yeterince ilgilenemediğiniz için suçlama gibi).
Kendini her zaman haklı görme: Herkesin kendi doğrularına göre hareket etmesini bekleme (aynı görüşte olmayan kişiyle dargınlık yaşama gibi).
Zorundalaştırma: ‘Asla’, ‘daima’ sözcüklerini sık kullanma, düşüncelerinde esnek olabilme yetisini kaybetme.
